Kurum Hekimlerine İkinci Görev Dayatması Yapılamaz!
Türk Tabipler Birliği, kurum tabiplerine ikinci misyon olarak çalıştıkları yerin işyeri hekimliği dayatması hakkında bilgi paylaştı.
Kamu kuruluşlarının 6331 sayılı yasanın uygulama alanı dışında tutulmasına son verilmesiyle birlikte, bu hizmetin kurum tabipleri aracılığıyla sunulması için görevlendirme yapılmaya başlanmıştır.
1219 sayılı yasanın 12. unsuruna nazaran; kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve yöneticilik vazifesi bulunmayan doktorlar, kurum ve kuruluşlarındaki çalışma saatleri haricinde ve kurumlarının müsaadesiyle aylık 30 saati aşmamak üzere işyeri hekimliği yapabilir. Bu düzenleme ile doktorlar, kanunda belirtilen şartlarla ek bir gelir getirici faaliyet olarak işyeri hekimliği yapabilecektir. Ayrıyeten 657 sayılı yasanın 87 ve 88. hususlarında devlet memurlarına ikinci vazife verilmesine ait kurallar belirlenmiş; bu yasaya tabi kurumlarda çalışan devlet memurlarına temel misyonlarının yanında özel kanunlarla, Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle yahut bunların verdiği yetkiye dayanarak memurlara gördürülmesi öngörülen daima hizmetlerin ikinci misyon olarak verilebileceği belirtilmiştir.
6331 sayılı yasanın 8/7 hususuna nazaran; “Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata nazaran çalıştırılan işyeri doktoru yahut iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz işçi, gerekli dokümana sahip olmaları kuralıyla asli misyonlarının yanında, belirlenen çalışma müddetine riayet ederek çalışmakta oldukları kurumda yahut ilgili çalışanın muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile başka kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilir. Bu formda görevlendirilecek işçiye, misyon yaptığı her saat için (200) gösterge sayısının memur aylık katsayısı ile çarpımı meblağında ek ödeme, hizmet alan kurum tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç rastgele bir kesinti yapılmaz. Bu durumdaki görevlendirmeye ait ek ödemelerde, günlük mesai saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla olan görevlendirmeler dikkate alınmaz.”
Bu düzenlemeye nazaran kamu vazifelisi tabip, kendi kurumunda muvafakati aranmaksızın, öteki bir kamu kurumunda ise muvafakati aranarak görevlendirilebilecektir. Bu türlü bir görevlendirmenin yapılması halinde, aylık 80 saate kadar vazife yaptığı her saat için kanunda öngörülen biçimde ek ödeme yapılacaktır. Birebir kurumda birden fazla işyeri hekimliği sertifikasına sahip tabip olması durumunda, görevlendirmenin hakkaniyete uygun yapılması gerektiği açıktır. Lakin işyeri hekimliği hizmetlerinin, mevzuatın bütünü ele alınarak planlanması ve yürütülmesi, nitelikli bir hizmet sunumunun öncelenmesi gerekmektedir. İş Sıhhati ve Güvenliğine Ait İşyeri Tehlike Sınıfları Bildirinin 2. hususuna nazaran; “Tehlike sınıfının tespitinde bir işyerinde yürütülen asıl işin tehlike sınıfı dikkate alınır.” Bildirimin ekinde hizmet alanlarının tehlike sınıfları belirlenmiştir. İşyeri Tabibi ve Başka Sıhhat İşçisinin Vazife, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin işyeri doktorlarının çalışma müddetlerini belirleyen 12. unsuruna nazaran; az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az beş dakika ayrılmalıdır. Anılan yönetmeliğin 12/2 hususuna nazaran; “Az tehlikeli sınıfta yer alan 2.000 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her 2.000 çalışan için tam gün çalışacak en az bir işyeri tabibi görevlendirilir. Çalışan sayısının 2.000 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar işyeri doktoru ek olarak görevlendirilir.”
Görevlendirme ile yürütülen hizmetler bakımından Tıbbi Makus Uygulamaya Ait Zarurî Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nda yer alan “Bu genel kuralların uygulamasında kamu sıhhat kurum ve kuruluşları 5018 sayılı Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu’na ekli cetveller kapsamındaki yönetim, kurum ve kuruluşlar nezdindeki sıhhat kuruluşlarını kapsar. Kamu sıhhat kurum ve kuruluşları için tümünü kapsayacak tek poliçe düzenlenir. Bu kuruluşlar bünyesinde vazifeli sigortalının naklen atama, süreksiz görevlendirme ve sair sebeplerle anılan kuruluşlar içinde mesleğini yürütmesi halinde ek kontrat düzenlenmez yahut prim talep edilmez” ve “Bu poliçe, kamu sıhhat kurum ve kuruluşunda çalışan sigortalının kendi misyon yeri ve branşı dışında da olsa ilgili mevzuat çerçevesinde görevlendirildiği yer ve branşlardaki faaliyetlerini de ek kontrat düzenlenmeksizin yahut prim tahsil edilmeksizin kapsar” kararları geçerli olacaktır.
Bütün bu düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde, kurum tabiplerinin çalıştıkları kurumda muvafakati aranmaksızın işyeri hekimliği hizmeti sunmak üzere ek fiyat ödenmek kaydıyla görevlendirilebileceği, bu görevlendirmenin aylık 80 saatten fazla olamayacağı, az tehlikeli sınıfta olan kurumlarda 2.000 ve üzerinde çalışan olması durumunda “tam gün” çalışacak en az bir işyeri doktoru istihdamının zarurî olduğu, bu durumda asli vazifenin yanında işyeri hekimliği misyonunun yürütülemeyeceği, ayrıyeten yapılacak görevlendirmelerde bu kurallardan diğer işyerinde misyon yapan tabipler ortasında hak ve yükümlülüklerde eşitlik, kamu faydası ile kendi çalışanını de kapsar halde tüm bireylerin hak ve faydaları ortasında ölçülülük prensiplerinin yanı sıra vicdan ve hakkaniyetle davranma sorumluluğuyla görevlendirmelerin yapılması gerektiği açıktır. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
